Peygamberimizin Taife Hicreti

Peygamberimizin Taife Hicreti

Kureyş müşrikleri yukarıda açıkladığımız işkence ve eziyetleri Resûlullah'a yöneltince, o da Tâif te bulunan Sakîf kabilesinden yar­dım istemeye gitti. Resûlullah, Sakif kabilesinin, Allah'ın kendisiyle gönderdiği Hak dini kabul edebileceklerini umuyordu.

Allah Resulü, Taife varınca, o gün Sakif in ileri gelenlerinden bir grubun yanına gitti. Onların yanına oturup, onları Allah'a iman etmeye da'vet etti. Onlara geliş gayesini anlattı. Onlar da peygam­berimize red cevabı verdiler. Peygamberimizin beklemediği bir ka­balıkla ve çirkin sözlerle karşısına dikildiler. Bunun üzerine Pey­gamberimiz onlardan kendisinin buraya gelişini gizli tutmalarını rica etti yanlarından ayrılırken, onlar bu konuda da ona olumlu bir cevab vermediler. Bununla da yetinmeyip, kölelerini ve içlerinden birtakım aklı ermezleri, onun arkasından bağırıp çağırmaya ve ona sövüp saymaya kışkırttılar. Onlar da, Resûlullah'ın iki ayağından kanlar akıncaya kadar onu taşa tuttular. Zeyd bin Harise de kendi vücuduyla Peygamberimizi koruyordu. Sonunda onun da başı bir­kaç yerden yaralandı[53]. Resûlullah, Utbe bin Rabia'nın bağına sığının­ca, kendisini ta'k:b eden Sakif'in beyinsizleri, O'nu bırakıp geri dön­düler. Hz. Peygamber (s.a.v.) aldığı yaralardan ve bitkinlikten dola­yı arkasını bir üzüm asmasına dayayıp, hemen oracığa oturuverdi. Rabia'nın iki oğlu da ona bakıyordu. Hz. Peygamber (s a.v.) bu göl­gede biraz dinlenince, başını kaldırıp, Allah'a şöyle iltica ve niyaz etti:

«Allah'ım! Kuvvetsiz ve çaresiz kaldığımı, halk nazarında hor ve hakir görüldüğümü ancak sana arz ve şikâyet ederim.

Ey merhametlilerin en merhametlisi! Herkesin hor görüp de, dalına bindiği biçârelerin Rabbi sensin. Benim de Rabbim sensin...

Sen beni, kötü huylu, yüzsüz bir düşman eline düşürmeyecek, hattâ işimin dizginlerini eline verdiğin akrabadan bir dosta bile be­ni bırakmıyacak kadar bana merhametlisin.

Allah'ım! Senin gazabına uğramayayını da, çektiklerim ne olur­sa olsun katlanırım! Fakat senin af ve merhametin bana bunları gös­termeyecek kadar geniştir. Allah'ım, senin gazabına uğramaktan, ilâhi rızâna uzak kalmaktan sana, senin o karanlıkları aydınlatan, dünya ve ahret işlerini yoluna koyan ilâhî nuruna sığınırım.

Allah'ım! Sen hoşnut oluncaya kadar afvını dilerim.

Allah'ım! Her kuvvet ve her kudret ancak seninle kaimdir.»

Sonra Rabia'nın oğullarının, bağın sahiplerinin kalblerindeki şef­kat ve merhamet duyguları kabardı. Mristiyan olan köleleri Addas'ı yanlarına çağırıp bir tabak içine bir salkım üzüm koyarak Peygam­berimize gönderdiler. Addas, Resûlullah'ın önüne koyup ona: «Bu­yur ye» dedi. Resûluliah da «Bismillah = Allah'ın adıyla» diyerek elini uzattı ve yemeğe başladı. Addas hayretle: «Vallahi bu sözü bu yörenin halkı söylemezler» dedi. Peygamberimiz ona: «Sen han­gi diyar halkındansın? Dinin nedir?» diye sordu. O da: «Ben Hris-tflyanım, Musul kasabalarından, Nınovalı bir adamım» diye cevab verdi. Peygamberimiz: «Demek sen, o sâlih kişi, Yûnus bin Metta'-nm hemşehrisi sin?» diye buyurdu. Bunun üzerine Addas: «Sen Yû­nus bin Metta'yı nereden biliyorsun?» diye sordu. Resûlullah (s.a.v.): «O benim kardeşimdir. O bir peygamberdi, ben de peygamberim» deyince, Addas, Resûlullah'a sarılıp elini, ayaklarını ve yüzünü öp­meye koyuldu[54]».

tbn îshâk anlatıyor:

Resûlullah (s.a.v.), Tâif'ten ayrılıp Mekke'ye doğru yönelmişti. Nahle mevkiine gelip geceleyin namaza durmuştu. O sırada Yüce Allah'ın Kur'an'da zikrettiği cinlerden bir grup oradan geçiyorlar­dı. Durup, Peygamberimizi dinlediler. Resûlullah namazını bitirin­ce, onlar duydukları Kur'an'a icabet edip inanmışlar olarak kor­kutucu bir tavırla kavimlerinin yanına gelmişlerdi.

Cenâb-ı Hak Kur'ân-ı Kerîm'inde o olayı şu âyetinde: «Hani biz cinlerden bir topluluğu Kur'an dinlesinler diye, sana doğru çe-virmişt'k... Ona iman edin ki sizin günahlarınızdan bir kısmını yar-lığasın ve sizi elem verici bir azabtan kurtarsın[55]». Ve yine şu âyet­te : «De ki: Cinlerden bir topluluğun Kur'an'ı dinledikleri ve şöy­le söyledikleri bana vahyolundu...[56]» buyurarak, açıklamıştır.

Resûlullah (s.a.v.) beraberinde Zeyd bin Harise olduğu halde, gelip, Mekke'ye germek istedi. Resûlullah'ın bu arzusu üzerine Zeyd ona: «Ya Resûlâllah! Kureyş seni Mekke'den çıkarmış iken nasıl onların yanma giriyorsun?» dedi. Peygamberimiz de: «Ey Zeyd, Al­lah senin görmediğin yerden bir kapı açar. Elbette Allah dininin yardımcısı, Peygamberinin destekleyicisid-r» buyurdu. Sonra Huzâa kabilesinden bir kişiyi haberci olarak Mut'ım bin Adiyy'e gönderip, onun himayesinde Mekke'ye girmek istediğini bildirdi. Mut'ım de bunu kabul etti. Böylece Peygamberimiz tekrar Mekke'ye geri dön­müş oldu[57].

İbretler Ve Öğütler

Resûlullah (s.a.v.)'m Taife hicretini, bu hicret esnasında gör­düğü işkence ve eziyetleri, sonra Mekke'ye geri dönüş şeklini aklı­mızdan geçirince, şu hikmetleri aşağıya şöylece özetlememiz müm­kündür :

Birinci Hikmet: Resûlullah'ın karşılaştığı çeşitli sıkıntılar, hele özellikle Tâife gidişinde karşılaştığı eziyetler, ancak insanlara ya­pılan tebliğ faaliyetlerinin neticesinde doğmuştur.

Resûlullah (s.a.v.) bize kâinat ve yaratıcı hakkındaki doğru inan­cı, ibâdet, ahlâk ve muamelât hükümlerini tebliğ ettiği gibi, aynı şekilde, Yüce Allah'ın müslümanlara verdiği sabır ödeveni tebliğ etmek ve yine Yüce Allah'ın şu âyetinde: «Ey îman edenler! Sabre-redin, düşmanlarınızdan daha sabırlı olun, cihada hazır bulunun...» diye emir buyurduğu sabrın ve sabır yarışının uygulama keyfiye­tini açıklamak için geldi.

Hz. Peygamber (s.a.v.): -Namazlarınızı benim kıldığım gibi kı­lınız» ve yine: «Haccın ibâdet şekillerini (şartlarını ve rükünlerini) benden alınız» buyurarak, ibâdetlerin uygulama yolunu bizlere öğ­retti. Aynı şekilde, sabrın ve musibetlere karşı direnmenin, bütün insanlara gönderilen islâm prensiplerinin en önemlilerinden olduğu­nu da açıkladı.

Peygamber Efendimiz'in Taife gidişinin dış yüzüne bakıp belki şu zanna kapılanlar olabilir: Hz. Muhammed (s.a.v.) burada, iş'n-de başarısızlığa uğradı ve canı sıkıldı. Belki de kendisine toslayan bu meşakkat ve sıkıntıları gözönünde büyüttü. Bunun için de, Re-bia'nın iki oğlunun bağında dinlendikten sonra yukarıda metnini verdiğimiz o iltica ve dua ile Allah'a yöneldi.

Fakat gerçek odur ki, Hz. Peygamber (s.a.v.) bu sıkıntıları rızâ ile karşılamıştı. O bu sıkıntıları, sabırla ve ecrini Allah'tan bekle­yerek çekiyordu. Bu olmamış olsaydı şübhosiz ki, o kendi imkânıy­la isteseydi kendisine işkence yapan ipsiz sapsızlardan ve bu ipsiz­leri kendisinin üzerine kışkırtan ve tekliflerini küstahça reddeden Tâif liderlerinden intikam alabiKrdi. Fakat o, bunu asla istemedi.

Buhârî ve Müslim'in Hz Âişe (r.a.)'den rivayet ettikleri şu ha­dîs buna delildir:

Hz Âı&e, Resûlullah'a- «— Yâ Resûlâllah! Sana Uhud günün­den daha şiddetli olan bir gün erişti mi? diye sordu. Resûlullah:

- (Yâ Âişe!) Kavmim Kureyş'den gelen birçok zorluklarla kar­şılaştım. Fakat onlardan Akabe günü karşılaştığım' müşkil durum hepsinden zorlu idi. Ben Kureyş'ten gördüğüm eziyet üzerine Taife gidip, hayatımın korunmasını Abd-i Külâl'ın oğlu, tbn-i Abd-i Yâlil'e teklif ettiğim zaman, dileğime cevab vermemişti. Ben de kederli ve şaşkın bir halde yüzgeri (Mekke'ye) dönmüştüm. Bu düşünceli ha­lim Karn-ı Sealib mevkiine kadar devam etti. Burada başımı kal­dırıp, semaya baktığımda bir bulutun beni gölgelemekte olduğunu gördüm. Buluta dikkatle baktığım vakit içinde Cibril bulunduğunu gördüm. Cibril bana nida edip i

- Aziz ve Celil olan Allah, kavminin senin hakkında dedikle­rini muhakkak işitti. Seni korumayı reddettiklerini de duydu. Al­lah sana şu Dağlar Meleğini gönderdi. Bu meleğe kavmin hakkın­da ne dilersen emredebilirsin, dedi. Bunun üzerine Dağlar Meleği (yâni dağlar kendi emrine verilen melek) bana nida edip, selâm ver­di, sonra:

- Yâ Muhammedi Şübhesiz Allah, kavminin sana söylediği sö­zü işitmiştir. Ben Dağlar Meleğiyim. Senin Rabbın, kavmin hak­kında istediğin işini bana emredesin diye beni sana gönderdi. Blna-enaleyh onları ne yapmamı istersin? Eğer şu iki yalçın dağı  (Ebû Kubeys dağı ile karşısındaki Kayakan dağını)  Mekkeliler üzerine birbirine kapatıvermemi istersen,   (emret, onları birbirine kavuştu-ruvereyim, dedi). Resûlullah da ona:

- Hayır, ben Allah'ın bu müşriklerin sulblerinden yalnız Al­lah'a ibâdet eden ve O'na hiçbir şeyi ortak kılmayan  (muvahhid) br nesil meydana çıkarmasını temenni ederim, dedi.»

O haliyle Resûlullah (s.a.v.), kendinden sonraki ümmetine ve ashabına kendi karşılaş tıklanyle sabrı öğretiyordu. Hattâ, Allah yo­lunda karşılaşılan sıkıntılara ve hoşa gitmeyen şeylere karşı sab­rın nasıl olacağını bizzat öğretiyordu.

Bazan şöyle diyen birileri bulunabilir: Şikâyet dolu bir dua ile sesinin yükselmesindeki anlam ned'r? Sözleri ve üslûbu usanç ve sıkıntıya delâlet eden duanın anlamı nedir? Bu usanç ve sıkıntılar, azab ve işkenceden başka bir netice vermeyen uzun çabalardan do­layı gelmişti.

Bu soruların cevabı şudur: Gerçekten içte bulunan dertleri Al­lah'a açmak kulluk görevidir. O'na boyun eğme ve kapısında hiç­liğini belirtmedir. Allah'a yaklaşma ve O'na itaattir. Musibetlerin ve sıkıntıların birçok hikmetleri vardır. Onların en önemlilerinden biri de kişiyi Allah'ın hoşa gitmeyen şeylere sabırla, dertleri Allah'a açma arasında herhangi b'r aykırılık yoktur. Aksine gerçek şudur ki, Resûlullah (s.a.v.) kendi hayatıyla bize iki hususu öğretiyordu. Birincisi, meşakkatlere karşı sabrıyla: Bize bunun, genel olarak müs-lûmanlann, özel olarak da îslâm da'vetçilerinin bir ödevi olduğunu öğretiyordu, ikincisi de, uzun yakarışı ve Allah'a olan ilticasıyla bize kulluk vazifesini ve onun gereklerini öğretiyordu.

însan beşer olduğuna göre, ne kadar yükselme yarışma girer­se girsin, yine de, o her halükârda beşeriyet dairesini aşamaz. Beşer yâni insan fıtrat-ı aslîsinde ihsas ve şuur (hissetme ve sezme kabiliyeti) üzerine yaratılmıştır... Nimetin lezzetini, işkencenin acı­sını duymak... tnsan birincisine, yâni lezzete meyletmek, ikincisin­den, yâni elemden korkmak duygusu üzere yaratılmıştır.

Bu demek oluyor ki, Resûlullah, Rabbinin yolunda her türlü azab ve sıkıntıyı kabullenmek için nefsim alıştırmış iken, yine de o bütün bunlarla birlikte bir beşerdir. Sıkıntıdan acı, nimetten mut­luluk duyuyor.

Fakat bununla beraber Resûlullah, Rabbinin rızâsını kazanmak, kendi üzerine düşen kulluk borcunu ödemek için; elemleri ne olur­sa olsun sıkıntıyı, lezzetine rağmen, nimetlere ve refaha tercih edi­yor. Şübhesiz, sevab kazanmanın ve insana ait teklifin mânâsının ortaya çıkmasının sebebi budur.

İkinci Hikmet: Resûlullah (s.a.v.)'ın kavmiyle birlikte yaşadığı olayları düşündüğümüz zaman, bu olaylardaki eza ve cefanın ba-zan çok katı olduğunu görüyoruz. Ancak bu olayların tümünde de, Resûlullah'ı teselli etmek ve derdine ortak olmak için; ayrıca, nef­sinde elem ve sıkıntıların etkisiyle onu umutsuzluğa sokacak şeyle­rin doğmaması için; bu eziyetlere ve bu işkencelerin sonuçlarına karşı ilâhî bir cevab'niteliğini taşıyan lütufları görmekteyiz:

Resûlullah'm Taife hicret sahnesinde ve o hicrette, görevi ye­rine getirememenin verdiği azabla birlikte, işkencecilerin yönelttik­leri hakaret sahnesinde, arkasından koşan ve ona eziyet eden bu ip­sizlerin akılsızlıklarına karşı açık bir şekilde ilâhî bir protesto gö­rüyoruz: İpsizlerin kabalıklarından ve akılsızca yaptıkları işlerden dolayı Resûlullah1 tan özür dilediğini görüyoruz. Bu protesto ile özür dileme durumunu daha çok elinde üzüm salkımı bulunan bir tabak olduğu halde, Resûlullah'a doğru koşarak gelen ve sonun­da elini yüzünü ve ayaklarını öpmeye başlayan Hristîyan köle Ad-das'ın ortaya çıkışında görmekteyiz. Addas bu davranışlarını Re-sûlullah'ın bir peygamber olduğunu haber ahnca yapmaya başla­mıştı.

Şu akılsızların incitmelerinden dolayı, Resûîullah'tan özür dile­me tablosunu tasvir etmek için, olayı zikrettikten sonra Mustafa Sadık er-Rafii (rahjmehullah) 'nin şu sözlerini nakletmemiz bize ye­ter:

«Bu olayda kaderin sembolleri ne kadar da şaşırtıcı!...

Hayır, iyilik ve yücelik çabucak geliverdi ve şerri beyinsizliği ve düşüncesizliği protesto ile karşıladı. Düşmanlık dolu kelimeler­den sonra güzel sözler geldi.

Rebia'nm oğlu da, hem tslâm düşmanlarının en amansızlarıridan, hem de Kureyş'in ileri gelenlerinden ve Peygamberimizin amca­sı Ebû Tâlib'e gidip, Ebû Tâlib'in ondan elini çekmesini, kendileriy­le Peygamberimizin arasına girmemesini, veya iki gruptan biri he­lak oluncaya kadar onunla savaşacaklarını söyleyenler arasında bulunanlardandı. Bu duruma göre vahşi karakter, bu dinin getir­miş olduğu insani mânâsına dönüştü. Çünkü dinin geleceği fikir olacaktır...

Hristiyaniık îslâm ile kucaklaşmaya ve onu üstün kabul etmeye geldi. Çünkü kardeşin kardeşten yana olduğu gibi, sahih din de, sahih dinden yanadır. Ancak kardeşliğin akrabalık bağı kan, dinin akrabalık bağı ise imandır, akıldır...

Sonra kader, bu olayda kendi sembolünü halâvet dolu bir üzüm salkımı ile bütünleştirdi. Bismillah ile üzüm salkımından koparmak­ta, her çekirdeğinde bir ülke gizlenmiş olan çekirdek dolu koca İs­lâm salkımına âit bir sembol idi[58]».

Üçüncü Hikmet: Zeyd bin Hârise'nin, ipsiz sapsızların attığı taç­lardan Resûlullah'ı korumak için kendi vücudunu siper etmesi, hat­tâ başından birkaç da yara alması, îslâm da'vetçüerinin dâva lider­leri karşısındaki durumlarına güzel örnektir. Bir müslüman, haya­tını feda etmeyi dahi gerektirirse, kendi liderlerini korumak ve sa­vunmak için böyle yapmalıdır.

Sahâbe-i Kirâm'm durumu, Resûlullah'ı koruma hususunda iş­te böyle idi. Şu an Resûlullah aramızda bulunmadığına göre, ona ashabının koruduğu tarzda davranmamız mümkün olmaz. Çünkü bugün savunma başka tarzda gerçekleşiyor. O da şudur: İslâm dâ­vası uğrunda işkence ve sıkıntılardan çeknimememiz gerekir. Re-Sûlullah (s.a.v.)'m yüklendiği meşakkat ve gayretten kendi hissemi­ze düşeni almamız gerekir...

Aynı şekilde, her asırda ve her zamanda îslâm dâvası için Re-sûlullah'ın komutasına halef olan kişilerin bulunması gerektiğine göre, bütün müslümanlarm da o komutanın etrafında samimî bir ordu oluşturmaları ve Resûlullah aralarındaymış gibi, mallarını ve canlarını o komutanların yolunda feda etmeleri gerekir.

Dördüncü Hikmet: Resûlullah (s.a.v.), Nahle mevkiinde, gecele­yin namaz kılarken, cinlerden bir topluluğun onu dinlemek isteme­lerini bize nakleden İbn İshâk'ın bu rivayeti, cinlerin varlığına ve onların da mükellef olduklarına-, yine onlardan Allah'a ve Resûlü'ne inananlar olduğu gibi, inanmayan ve kâfir olanlar bulunduğuna de­lil teşkil etmektedir.

Bu delâlet, Ahkaf sûresinde: «Hani biz cinlerden bir topluluğu, Kur'an dinlesinler diye, sana doğru çevirmiştik..» âyetinde «...Ve sizi elem verici bir azabtan kurtarsın» âyetine kadar olan âyetler­le, Cin süresindeki âyetlerin açık bir şekilde bahsetme siyle kesinlik derecesine ulaşmıştır.

Ayrıca, İbn Ishâk ile İbn Hişâm'ın Siyret'inde rivây-t ettiği bu olayı, Buhâri, Müslim ve Tirmizî'nin de buna yakın bir şekilde ve daha açıklamalı olarak rivayet ettiklerini bilelim...

Buhârî'nin İbn Abbâs (r.a.)'dan sahih b'r senetle rivayet ettiği hadis şudur:

«Resûlullah (s.a.v.J, Ashâb-ı Kirâm'dan bir grubla birlikte, Sûk-ı Ukaz'a doğru yürüyorlardı. O vakit şeytanların gökten haber al­maları önlenmiş ve üstlerine akan yıldızlar gönderilmişti. Şeytanlar kendi grublarma döndüklerinde kendilerine: «Ne oluyor size? Ar­tık haber alamıyorsunuz?» ded'ler. Onlar da: «Bizimle gök haberi­nin arasına sed çekildi ve üstümüze akan yıldızlar gönderildi» de­diler. Şeytanlar kendi aralarında şöyle konuştular: «Bizimle gök ha­beri arasına mutlaka bir hâdise yüzünden sed çekilmiştir. Yeryüzü­nün doğularını ve batılarım, her tarafını dolaşınız ve sizinle gök ha­beri arasında sed çeken bu şeyin ne olduğunu keşfediniz.» Onlar da yeryüzünün doğularını ve batılarını dolaşmaya koyuldular. Ken­dileriyle gök haberinin arasına sed çeken bu şeyin ne olduğunu arı-yacaklardı. Şeytanların Tihâme mevkiine yönelen takımda Ukaz panayırına gitmek üzere Nahle'de bulunan Resûlullah'a rastladılar. Resûl-i Ekrem (s.a.v.), ashabına sabah namazım kıldırmakta idi. Kur'ân'ı işitince kulak verdiler ve : -Vallahi» dediler. «Seninle gök haberi arasına giren şey işte budur.» Sonra oradan kendi kavim­lerine döndüler ve: «Ey kavmimiz!» dediler, «Biz, doğru yolu gös­teren ilginç bir Kur'an dinledik ve ona 'iman ettik. Artık Rabbimize hiçbir şeyi ortak koşmayacağız.» Bunun üzerine, Allah (c.c), Pey­gamberine: «De ki, bana vahyolundu ki, cinlerden birtakım kimseler (okuduğum Kur'an'ı) dinledi...» âyetlerim indirdi... Resûl-i Ekrem'e yalnız cinlerin sözü vahyedilmiştir[59].

Bu, Müslim ve Tirmizî'nin rivayet ettiği ile ittifak halindedir. Yalnız, Müslim ve Tirmizî bu hadîsin baş tarafına: «Resûlullah cin­lere Kur'an'dan birşey okumadı ve onları da görmedi» cümlesini fazladan olarak rivayet etmiştir.

îbn Hacer, Fethü'l-Bâri'de şöyle diyor: «Buhâri bu cümleyi san­ki kasden terketmiştir. Çünkü îbn Mes'ûd (r.a.), Hz. Peygamber'in cinlere Kur'an  okuduğunu   kesin   olarak ifade ediyor.   Böylece   bu terketme işi İbn Abbas'ı nefyetmeye takdim edilmiş oluyor. Zaten Müslim buna işaret etmiştir. Müslim Sahih'inde, îbn Abbas hadisi­nin peşinde hemen İbn Mes'ûd'un, Hz. Peygamber'den: «Bana cin ta­ifesinin da'vetçisi geldi. Ben de yanlarına varıp onlara Kur'an oku­dum» buyurduğunu rivayet etmiştir[60]. Böylece aradaki farkı gider­mek mümkün oluyor. Yâni hâdisenin b'rden fazla olmasıyla iki ri­vayetin arasını bulmak mümkün oluyor.

Sonra hakikaten, Buhârî, Müslim ve Tirmizî'nin şu rivayetleri ile îbn îshâk'ın rivayeti iki yönden birbirinden ayrılıyor:

1- îbn îshâfc'm rivayeti, Resûlullah'ın ashabına namaz kıldır­dığına işaret etmemektedir. Hattâ onun tek başına namaz kıldığı belirtilmektedir.  Halbuki diğer rivayetler,  Peygamberimizin  asha­bına namaz kıldırdığını zikretmişlerdir.

2- îbn İshâk'm rivayetinde sabah namazı kaydı bulunmamak­tadır. Halbuki diğer rivayetler, Hz. Peygamber'in sabah namazı kıl­dırdığına kesin olarak işaret ediyorlar.

îbn îshâk'ın rivayetinde karışık bir durum yoktur. Ancak diğer rivayetler iki yönden karışıklık arzediyorlar:

a- Bilindiği gibi Hz. Peygamber'in Tâii 'e gidiş ve dönüşünde Zeyd bin Hârise'nin dışında beraberinde kimse yoktu. Böyle olunca da onun ashabından bir gruba namaz kıldırdığı nasıl doğru olur?

b- Gerçekten, beş vakit namaz ancak İsrâ ve Mi'râc gecesinde farz kılınmıştı. Halbuki Muhakkikinden birçoklarının görüşüne gö­re Mi'râc olayı Hz. Peygamber'in Taife gidişinden sonra olmuştur. Bu duruma göre, onun sabah namazını kıldırmış olması nasıl doğru olabilir?

Birinci karışıklığın cevabı şudur: Resûlullah'ın Mekke yakınında bir yer olan Nahle mevkiine gelince, ashabından bazılarıyla kar­şılaşmış olması ve burada onlara sabah namazını kıldırması muh­temeldir.

İkinci karışıklığın cevabı da şöyledir: Cin hâdisesinin ve onların Resûlullah'tan Kur'an dinlemelerinin birden fazla tekrar edildiği söyleniyor. Bir defası İbn Abbas'tan, diğer defası da îbn Mes'ûd (r.a.)'dan rivayet edilmiştir. Her ikisi de doğrudur. Muhakkik imam­larının tümünün sahib olduğu kanaat budur[61]. Bu kanaat, îsrâ ve Mi'râc hâdisesinin Taife  hicretten  sonra vuku bulduğu görüşüne göredir. Ama îsrâ ve Ml'râc hâdisesinin Taife hicretten önce oldu­ğu görüşüne göre ise, elbette bunda karışıklık yoktur...

Bunları bildikten sonra, bizim için önemli olan husus, bir müs-lümanın, cinlerin varlığına ve Yüce Allah'ın bizim gibi onları da kendisine ibâdet etmekle mükellef kıldığı, canlı varlıklar olduğuna iman etmesinin gerekli oluşudur. Eğer bizim duyularımız ve idrâk­lerimiz onları anlamıyorsa, bunun sebebi, Allahü Teâlâ'nın onların vücutlarını bizim gözlerimizde bulunan görme gücüne uygun bir şekilde yaratmamış olmasıdır. Yine bizim gözlerimizin sadece var­lıklardan belirli türleri, belirli ölçüde ve belirli şartlar altında gör­düğü bilinmektedir.

Cinlerin varlığı, bize kadar gelen kitab ve sünnetin mütevatir ve kesin haberlerine dayandığı ve mütevatir haberlerin durumu da zarûrat-ı diniyyeden bilindiği için, bütün müslümanlar, cinlerin var­lığını inkâr etmenin ve onların varlığında şübheye düşmenin din­den çıkmayı ve İslâm'dan ayrılmayı gerektirdiği üzerinde ittifak etmişlerdir. Çünkü cinleri İnkâr etmek, zarurât-ı diniyyeden olarak bilinen birşeyi inkâr etmek demek olur. Ancak bu inkâr Yüce Al­lah'tan bize kadar gelip ulaşan mütevatir ve sadık bir haberi yalan­lamayı da içine alıyor.

Akıllı bir kişinin, ben ancak ilimle uyuşan şeylere inanırım di­ye iddiada bulunarak gaflet ve cehaletin en koyusuna düşmesi, cin­leri gözüyle görmediği ve elle tutamadığı için, cinlerin varlığına inanmamakla övünmeye kalkışması ona yakışmaz.

Şurası gayet açıktır ki, bu gibi, cehaleti gizleyip bilgiçlik tasla­mak; görme imkânı olmadığı için kesin olarak bilinen varlıkların birçoğunu inkâr etmeye sevkeder. Meşhur ilmi kural şöyledir: Bir­şeyi görmemek onun yok olmasını gerektirmez. Yâni aranan birşeyi görmemek haddi zatında onun kaybolduğunu veya mevcut olma­dığını gerektirmez.

Beşinci Hikmet: Resûlullah'ın şu Tâif seyahatinde gördüğü şey­lerin mâhiyeti ve göğüs gerdiği bu şeylerin onun nefsinde bıraktığı etki nedir?

Bu sorunun cevabı, Zeyd bin Hârise'nin Resûlullah'a: «Onlar se­ni Mekke'den çıkardıkları halde, yâ Resûlâllah, Mekke'ye nasıl dö­nersin?» diye sorduğu zaman Resûlullah'ın ona sükûnet ve güven içinde: «Ey Zeyd! A]lalı senin görmediğin yerden bir kapı açar. El­bette Allah, dinin yardımcısı, Resûlü'nün destekleyicisidir» buyur­masından açıkça anlaşılıyor...

O halde, Resûlullah (s.a.v.)'ın Mekke'de gördüğü katılık ve işkenceden sonra, Tâif'te karşılaştığı bu durumların onun Allah'a olan bağlılığı ve kararlılığı üzerinde herhangi bir etkisi yoktur.

Hayır vallahi, bu tahammül veya irade gücünün eseri olmadığı gibi insan tabiatından gelen özel bir kararlılık da değildir. Fakat o, Resûlullah'm kalbinde sabit olan nübüvvet inancıdır. Hz. Peygam­ber ts.a.v.), kendisinin, Rabbi'nin emrini yerine getirmesi ve Allah'ın kendisine yürümeyi emrettiği yolda yürümesinin zorunlu olduğu­nu biliyordu. Ve yine Allah'ın, kendi işini başarıya ulaştıracağında ve herşey için bir kadeı ta'yin ettiğinde şübhesi yoktu.

Bizim için burada eğitimle ilgili bir fayda vardır. O da, îslâm da'veti yolunda ortaya çıkan zorlukların ve meşakkatlerin bizi yü­rümekten alıkoymaması, iman hidâyeti ve onun yardımı üzere ol­duğumuz sürece, tembellik ruhunun içimizi kaplamaması gerekti­ğidir. Kim Allah'tan güç ve kuvvet isterse, o kişinin tembelliği ve ümitsizliği tanımaması gerekir. Çünkü emreden Allah'tır. Yine ger­çek yardımcının O olduğunda şübhe yoktur.

Tembellik, takatin kesilmesi ve ümitsizlik; yalnızca yolda arız olan mihnetler, meşakkatler ve Allah'ın emretmediği diğer yöntem­ler sebebiyle gelir. Çünkü, bu gibi hallerde çalışkan kişiler kendi şahsî güçlerine ve başbaşa kaldıkları kendi gayretlerine dayanırlar. Bunların tümünün muayyen bir beşeri çerçeve ile sınırlandırılmış olduğu malûmdur. Uzun meşakkatler, elemler ve işkenceler yüzün­den, zaten sınırlı olan beşer takat ve samimiyetinin ümitsizlik ve yıl­gınlığa dönüşmesi tabiîdir. [62]

Yorumlar